En dankzij jarenlange inzet van de Samewirkende Limburgse Vastelaovesvereniginge (SLV) gesteund door BCF en BCL erkent ook politiek Den Haag dit nu eindelijk officieel. Met de recente besluitvorming in de Tweede Kamer is duidelijk geworden: carnaval telt – structureel, cultureel en onderwijskundig.
Al jarenlang voert de SLV het woord namens de 17 grootste en oudste Limburgse carnavalsverenigingen in gesprekken met landelijke beleidsmakers. Als dé belangenbehartiger en centraal aanspreekpunt op het gebied van carnaval, neemt de SLV actief deel aan gesprekken met het ministerie, politici, veiliheidsregio's en andere stakeholders. Zo ook in 2023 en 2024, toen de planning van de zogeheten ‘doorstroomtoets’ (de opvolger van de CITO-toets) in de eerste helft van februari samen viel met het carnavalsweekend.
De SLV trok aan de bel en benadrukte: “Carnaval is geen evenement. Carnaval is dynamisch immaterieel erfgoed.” Dat erfgoed bestaat uit liedjes, dialecten, rituelen, verhalen en tradities die al generaties lang worden doorgegeven. Juist in de week vóór carnaval bruist het van de activiteiten op en rond scholen en met name basisschoolleerlingen uit groep 8 spelen hierin een hoofdrol. De SLV kreeg bijval uit de samenleving én de politiek. Onder aanvoering van Limburgs Kamerlid Marieke Wijen-Nass (BBB) en Michiel van Nispen (SP), diende de Tweede Kamer een motie in om voortaan structureel rekening te houden met carnaval bij de planning van de voorjaarsvakantie. De motie kreeg brede steun.
Het resultaat: het ministerie van Onderwijs is nu verplicht om bij het vaststellen van de adviesdata voor de voorjaarsvakantie carnaval als uitgangspunt te nemen – met name in regio’s waar carnaval een levende traditie is. Daarmee wordt recht gedaan aan het culturele belang van het feest én aan de praktische organisatie voor scholen, ouders en leerlingen.
Van bijzaak naar kernwaarde
Dat carnaval boven de rivieren te vaak werd gezien als een ‘leuk extraatje’ of ‘optionele vrije tijd’, leidde jarenlang tot frustratie in Limburg. Eerdere uitspraken van voormalig onderwijsminister Wiersma dat “carnaval dan maar verplaatst moest worden” stuitten op felle kritiek vanuit de SLV. Inmiddels is het besef ingedaald: Vastelaovend is géén bijzaak – het is cultuur, het is gemeenschap, het is wie wij zijn. President Bart Maes van de SLV vatte het eerder treffend samen: “Carnaval is de schakel tussen verleden, heden en toekomst. Het is cultuur van nu én cultuur van morgen.”
SLV blijft waken over de Limburgse carnavalstraditie
Hoewel de aangenomen motie een grote stap vooruit is, blijft de SLV waakzaam. Want wie carnaval serieus neemt, neemt ook zijn erfgoed, zijn taal en zijn gemeenschap serieus. De SLV zal zich onverminderd blijven inzetten voor het behoud, de erkenning en de toekomst van de Limburgse vastelaovend.
